การขนส่งสินค้าแบบ FAS (Free Alongside Ship)
FAS ย่อมาจาก Free Alongside Ship เป็นเงื่อนไขการค้าระหว่างประเทศประเภทหนึ่ง ระบุถึงความรับผิดชอบในการส่งมอบสินค้าและค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง
FAS หมายถึง ส่งมอบสินค้าไว้ข้างเรือโดยเสรี หมายความว่า ผู้ขายมีหน้าที่ส่งมอบสินค้าให้กับผู้ซื้อ ณ ท่าเรือที่ระบุไว้ โดยวางสินค้าไว้บนขอบท่าเรือ หรือบนเครนยกสินค้า เมื่อสินค้าถูกวางไว้ในสถานที่ที่กำหนด ถือว่าผู้ขายได้ส่งมอบสินค้าให้กับผู้ซื้อเรียบร้อยแล้ว ความเสี่ยงและความรับผิดชอบทั้งหมดของสินค้าจะโอนไปยังผู้ซื้อ ตั้งแต่จุดส่งมอบเป็นต้นไป
ข้อดีของการใช้ FAS
- ความชัดเจน : เงื่อนไข FAS กำหนดจุดส่งมอบ ความรับผิดชอบ และค่าใช้จ่ายได้ชัดเจน ช่วยลดข้อพิพาทระหว่างผู้ขายและผู้ซื้อ
- ความยืดหยุ่น : ผู้ขายและผู้ซื้อสามารถตกลงกันเองได้ว่าใครจะเป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายบางรายการ เช่น ค่าประกันสินค้า
- ความสะดวก : เงื่อนไข FAS นั้นเป็นที่รู้จักและใช้กันทั่วไปในธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ ทำให้หาผู้ให้บริการขนส่งสินค้าและประกันภัยได้ง่าย
ข้อเสียของการใช้ FAS
- ความซับซ้อน : ผู้ขายและผู้ซื้อต้องเข้าใจเงื่อนไข FAS อย่างถ่องแท้ มิฉะนั้นอาจเกิดข้อพิพาทได้
- ความเสี่ยง : ผู้ซื้อมีหน้าที่รับผิดชอบความเสี่ยงและความเสียหายของสินค้าตั้งแต่จุดส่งมอบ ซึ่งอาจสร้างความเสี่ยงให้กับผู้ซื้อ
- ต้นทุน : ผู้ซื้อต้องชำระค่าขนส่งสินค้าทั้งหมดตั้งแต่จุดส่งมอบไปยังปลายทาง ซึ่งอาจเป็นค่าใช้จ่ายที่สูง
ตัวอย่าง
บริษัท A ในประเทศไทย ขายเครื่องจักรกลการเกษตรให้กับบริษัท B ในประเทศอินเดีย ภายใต้เงื่อนไข FAS
ผู้ขาย (บริษัท A) มีหน้าที่
- บรรจุเครื่องจักรกลลงในตู้คอนเทนเนอร์
- ขนส่งตู้คอนเทนเนอร์ไปยังท่าเรือแหลมฉบัง
- วางตู้คอนเทนเนอร์ไว้บนขอบท่าเรือแหลมฉบัง
- ชำระค่าธรรมเนียมท่าเรือแหลมฉบัง
ผู้ซื้อ (บริษัท B) มีหน้าที่
- จ้างบริษัทขนส่งสินค้าทางทะเลเพื่อโหลดตู้คอนเทนเนอร์ลงบนเรือ
- ชำระค่าขนส่งสินค้าทางทะเลจากท่าเรือแหลมฉบังไปยังท่าเรือมุมไบ
- ชำระค่าประกันสินค้า
- จัดการพิธีการศุลกากรที่ท่าเรือมุมไบ
- ขนส่งสินค้าจากท่าเรือมุมไบไปยังคลังสินค้า
การขนส่งสินค้าแบบ FAS เหมาะสำหรับธุรกรรมการค้าที่มีสินค้าที่ชัดเจน จุดส่งมอบสินค้าที่ชัดเจน ผู้ขายและผู้ซื้อที่เข้าใจเงื่อนไข FAS